Podczas trzydniowego szczytu Rady Nordyckiej w Helsinkach przyjęto nową międzynarodową strategię współpracy w zakresie polityki zagranicznej, bezpieczeństwa i obrony. Priorytetem Rady jest współpraca pokojowa w regionach Bałtyku, Arktyki i na forum UE.

„Razem mamy ogromne znaczenie strategiczne, wojskowe oraz w dziedzinie polityki bezpieczeństwa. Nordycka współpraca obronna nie stanowi zagrożenia dla nikogo, tylko wzmacnia stabilność i przewidywalność w regionie” - głosi stanowisko przyjęte w czwartek przez Radę.

Strategia na lata 2018-2022 zachęca rządy krajów nordyckich do większego wykorzystania możliwości nordyckiej współpracy niezależnie od stosunku krajów do różnych sojuszy. Z pięciu państw nordyckich członkami NATO są Dania, Norwegia i Islandia. Szwecja i Finlandia są partnerami sojuszu północnoatlantyckiego.

Doświadczenie pokazuje – podkreślono w strategii - że gdy kraje nordyckie dyskutują między sobą przed wielkimi międzynarodowymi spotkaniami, wtedy mają możliwość wpływu na to, jak będą rozstrzygane problemy. „Spotkania przygotowawcze i koordynacja powinny być raczej regułą niż wyjątkiem” - poinformowała Rada.

Prezydent Rady Britt Lundberg (polityk z Wysp Alandzkich – autonomicznego regionu Finlandii) przyznała, że jest dumna z przyjętego stanowiska, i dodała, że strategia wyznacza jasny kierunek współpracy międzynarodowej.

Podkreślono, że celem Rady jest, aby kraje nordyckie nadal inwestowały w mediacje pokojowe oraz cywilne zarządzanie kryzysowe. Powinny także, w kontekście międzynarodowym, promować demokrację, rządy prawa, równość i prawa człowieka.

Podczas posiedzenia Rady przedstawiciele państw wskazali także na rolę współpracy na forum ONZ, w szczególności dotyczącej polityki klimatycznej czy zrównoważonego rozwoju, w których – jak podkreślili – kraje nordyckie są pionierami.

W trakcie ostatniego dnia szczytu Rady, który odbywał się w Helsinkach od 31 października do 2 listopada, do współpracy na forum ONZ odniósł się były prezydent Finlandii (w latach 1994-2000) Matti Ahtisaari. Został zaproszony na szczyt Rady w związku z kwestią pokojowego rozwiązywania konfliktów. W 2008 r. Ahtisaari został uhonorowany Pokojową Nagrodą Nobla za wieloletni wkład w mediacje pokojowe w strefach konfliktu na całym świecie.

Według niego Finlandia powinna uczestniczyć we wszystkich międzynarodowych umowach, w tym także w traktacie o zakazie broni jądrowej przyjętym przez ONZ w lipcu 2017 r. (Pod umową podpisały się 122 kraje, ale nie poparły go m.in. mocarstwa atomowe. Finlandia nie uczestniczyła w negocjacjach tej umowy ani nie brała udziału w głosowaniu).

Ahtisaari przyznał także, że postrzega NATO jako organizację pokojową. Według niego Finlandia powinna stać się członkiem wszystkich demokratycznych zachodnich organizacji, w tym NATO – byłaby to naturalna oznaka, że Finlandia przynależy do Zachodu.

W czwartek Rada wybrała także nowego prezydenta na 2018 r. Został nim Norweg Michael Tetzschner.

Rada Nordycka została powołana w 1952 r. Jest forum regionalnej współpracy parlamentarnej i rządowej. Oprócz Danii, Islandii, Norwegii, Szwecji i od 1955 roku Finlandii przedstawicieli w Radzie mają także autonomiczne terytoria zależne – Wyspy Alandzkie, Wyspy Owcze i Grenlandia.

Z Helsinek Przemysław Molik (PAP)