Nawet jeśli pracownica nie poinformuje przełożonego o ciąży, nadal przysługują jej ochrona prawna, w tym zakaz zwalniania z pracy.

Przepisy kodeksu pracy nie precyzują, kiedy pracownica powinna poinformować pracodawcę o ciąży. Natomiast musi to nastąpić poprzez przedłożenie w firmie tzw. zaświadczenia o ciąży (zasady wystawiania tego typu zaświadczeń określone zostały w rozporządzeniu Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996 roku w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy, Dz.U. 1996 nr 69 poz. 332).

Zaświadczenie o ciąży może być wystawione przez dowolnego lekarza - niekoniecznie ginekologa, może to być lekarz rodzinny - według wzoru Mz/L-1. Co ważne, wynik badania USG nie zastąpi zaświadczenia lekarskiego i nie stanowi dowodu potwierdzającego ciążę. Jak orzekł Sąd Najwyższy w wyroku z z 16 grudnia 1999 roku (sygn. I PKN 468/1999), do uznania, że pracownica jest w ciąży nie wystarcza zwykłe zaświadczenie wydane przez lekarza medycyny, nie stwierdza ono bowiem ciąży, a jedynie wykonanie badania USG.

Jednak przedstawienie zaświadczenie o ciąży jest ważne głównie jako dowód w sądzie w razie postępowania, bowiem specjalna ochrona przysługuje ciężarnej nie z powodu przedstawienia pracodawcy odpowiedniej informacji, ale z racji samego stanu ciąży. Jak orzekł Sąd Najwyższy w wyroku z 15 stycznia 1988 roku (sygn. I PRN 74/87), dla ochrony przed wypowiedzeniem i rozwiązaniem umowy o pracę kobiety w okresie ciąży nie jest istotny termin wykazania powyższej okoliczności, lecz wyłącznie obiektywny stan rzeczy, istniejący w chwili wypowiedzenia lub rozwiązania umowy o pracę.

W piśmie z dnia 26 listopada 2010 roku (SPS-023-19249/10) Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej potwierdziło linię orzeczniczą Sądu Najwyższego stwierdzając, że nawet jeśli kobieta w ciąży nie przedstawi odpowiedniego zaświadczenia, a stan ciąży jest widoczny w sposób niebudzący wątpliwości, pracodawca będzie ponosił pełną odpowiedzialność za nieprzestrzeganie przepisów o ochronie pracy kobiet w ciąży.

Natomiast w interesie kobiety jest jak najszybsze poinformowanie pracodawcy o ciąży, od tego momentu może bowiem korzystać z kodeksowych uprawnień związanych z ciążą.

Pracownicy w ciąży nie wolno między innymi zatrudniać w godzinach nadliczbowych ani w porze nocnej i są to zakazy bezwzględne, co oznacza, że jest to sprzeczne z prawem nawet wtedy, gdy kobieta wyrazi zgodę na takie zatrudnianie. A przede wszystkim takiej pracownicy nie można wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę - poza wyjątkami, o których przeczytasz tutaj>> Szczegółowo o prawach kobiety w ciąży dowiesz się z naszej galerii: